Article by: Asst. Prof. Suwan Juntiwasarakij, Ph.D., Mega Tech Senior Editor

หากมองดูรอบตัว จะพบว่าเวลานั้นหมุนเร็วกว่าที่เคยเป็น ไม่เพียงแต่ความแตกต่างของลักษณะทางประชากรและภูมิศาสตร์การเมืองและประเด็นเกี่ยวกับความยั่งยืนของทรัพยากรในระยะยาวจะมีส่วนผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทุกมุมโลกแต่เพียงเท่านั้น ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีที่รวดเร็วเป็นเท่าทวีคูณก็ร่วมส่งผลกระทบสนั่นหวั่นไหวต่อโครงสร้างเศรษฐกิจระบบนิเวศน์ของธุรกิจการค้าให้แปรเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง การรักษาด้วยเทคนิควิธีทั้งในแบบแนวตั้งและแนวราบจึงจำเป็น บทความนี้ขอนำเสนอเทคโนโลยีที่สามารถสร้างแรงกระทบต่อภาคเศรษฐกิจและอุตสาหกรรม

Technology Radar

รายงาน 2020 + Technology Radar ได้กล่าวไว้ว่าเทคโนโลยีที่จะเป็นกำลังขับเคลื่อนเศรษฐกิจในวันพรุ่งนี้สามารถแจกแจงได้โดยใช้ผลกระทบทางธุรกิจและระดับวุฒิภาวะของเทคโนโลยี สำหรับผลกระทบทางธุรกิจนั้นมีอยู่ 4 ระดับคือ Transformational, High, Medium และ Low ขณะที่ระดับวุฒิภาวะของเทคโนโลยีนั่นแบ่งเป็น 4 ขั้นด้วยกัน ได้แก่ Mainstream, Early Adopter, Adolescent และ Emerging

ในแง่ของผลกระทบทางธุรกิจที่จะเรียกว่า “Transformational” ได้ก็ต่อเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงแบบถอนรากถอนโคนเกิดขึ้นภายในองค์กร ผลกระทบทางธุรกิจระดับ “High” เกิดขึ้นเมื่อชีวิตความเป็นอยู่และรูปแบบการทำงานของสมาชิกในองค์กรมีการเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัด และผลกระทบทางธุรกิจระดับ “Low” เกิดขึ้นเมื่อมีกระบวนหรือการบริการขององค์กรได้มีการเปลี่ยนแปลงและไปกระทบต่อคุณภาพชีวิตของลูกค้าในบางกลุ่ม ในแง่ของระดับวุฒิภาวะของเทคโนโลยี จะอยู่ในขั้น “Mainstream” เมื่อมีเสียงเรียกร้องให้มีการสร้าง Solution ใหม่ที่ชัดเจนจากลูกค้า ขั้น “Early Adopter” เกิดขึ้นเมื่อลูกค้าเริ่มมองหาแสวงหา Solution ด้วยตัวเอง ส่วน “Adolescent” เกิดขึ้นเมื่อมีบทสนทนา มีการกล่าวถึงเทคโนโลยีนั้น มากขึ้นเรื่อยๆ ในภาคอุตสาหกรรมและในหมู่ผู้มีอิทธิพลทางความคิด ส่วนขั้น “Emerging” นั้นสามารถสังเกตได้จากการปรากฏตัวขึ้น ความสนใจเฉพาะในชุมชนวิชาการและการผุดตัวขึ้นของตลาดขนาดเล็กเพื่อโน้มนำเทคโนโลยีนั้น

Printing the Future in 3D สำหรับภาวะตลาดการพิมพ์สามมิติในระดับโลกนั้นมีมูลค่าอยู่ที่ 4.16 พันล้านเหรีญสหรัฐในปี 2014 และพยากรณ์ว่าจะมีมูลค่าถึง 44.39 พันล้านเหรียญสหรัฐ ในปี 2025 ด้วย CAGR ที่ 21.8% ระหว่างปี 2019 ถึง 2025 ภูมิภาคอเมริกาเหนือครองส่วนแบ่งการตลาดการพิมพ์สามมิติในโลกถึง 1.73 พันล้านเหรียญสหรัฐในปี 2014 และพยากรณ์ว่าจะมีมูลค่าสูงถึง 16.84 พันล้านเหรียญสหรัฐ ในปี 2025 ด้วย CAGR ที่ 20.8% ในช่วงเวลาเดียวกัน ทศวรรษแห่งนวัตกรรมที่ผ่านมาผลักดันให้เกิดวิวัฒนาการของระบบการพิมพ์สามมิติ การปรับปรุงด้านความเร็ว เทคโนโลยีการพิมพ์ และวัตถุดิบในการพิมพ์สามมิติได้มาบรรจบกันอย่างลงตัวและขับเคลื่อนให้ทั้งภาคอุตสาหกรรมก้าวไปข้างหน้า อีกทั้ง การแข่งขันและการลงทุนในอุตสาหกรรมการพิมพ์สามมิติ ภาวะต่างๆ เหล่านี้มีส่วนสำคัญในการกำหนดทิศทางการผลิตชิ้นงานประเภทงานต้นแบบ อย่างไรก็ดีจุดเปลี่ยนของอุตสาหกรรมการพิมพ์สามมิติกำลังจะมาถึง

Global 5 G โดยที่ตลาด 5G ของโลกได้รับความสนใจนั้น เนื่องมาจากจำนวนการจดทะเบียนเครือข่ายบอร์ดแบนที่คาดว่าจะพุ่งสูงขึ้นถึง 1.5 พันล้านหน่วยภายในปี 2024 ซึ่งมีจำนวนมากกว่าประชากรโลกถึง 40 เปอร์เซ็นต์ตามรายงานของ Ericsson Mobility และด้วยตัวเลขนี้เองที่ทำให้ระบบ 5G ที่เร็วและแรงที่สุดในขณะนี้ได้มีพื้นที่บนเวทีตลาดโลก และมีแนวโน้มว่าความขับคั่งของสัญญาณเครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่จะเพิ่มขึ้นเก็น 5 เท่านับตั้งแต่ปี 2018 จนถึง 2024 ซึ่งกลไกสำคัญที่จะผลักดันให้ 5G เป็นที่ยอมรับก็คือสมรรถภาพของเครือข่ายและอัตราค่าบริการสัญญาณสื่อสารที่ถูกลง

คาดการณ์ว่าอัตราเร็วการขึ้นทะเบียนอุปกรณ์สื่อสาร 5G อยู่ในภาวะขาขึ้นและจะเร็วกว่า LTE ซึ่งยังครองแชมป์อยู่ในปัจจุบัน ในเวทีระดับโลกนั้นการเตรียมความพร้อมเพื่อรองรับเครือข่ายสัญญาณ 5G คาดว่าจะสามารถเริ่มดำเนินจนแล้วเสร็จกินเวลานับตั้งแต่ปี 2020 และจะแล้วเสร็จในปี 2024 โดยคาดการณ์ว่าจำนวนการจดทะเบียนอุปกรณ์สัญญาณสื่อสาร 5G จะอยู่ที่ 1.5 พันล้านอุปกรณ์ ซึ่งจะคิดเป็น 17 เปอร์เซ็นต์ของจำนวนการจดทะเบียนอุปกรณ์สัญญาณสื่อสารที่เคยมีมาในโลก ในระหว่างปี 2018 ถึง 2024 ความหนาแน่นของสัญญาณจากอุปกรณ์สื่อสารจะสูงขึ้นเป็นจำนวน 5 เท่า โดยที่ 25 เปอร์เซ็นต์ในจำนวนดังกล่าวจะมาจากอุปกรณ์สื่อสารที่ใช้ช่องสัญญาณ 5G ภายในช่วงเวลาเดียวกัน

Blockchain for Manufacturing

บล็อกเชนเปรียบได้กับระบบบัญชีแบบรวมศูนย์ที่เก็บรวบรวมธุรกรรมทั้งหมดในเครือข่ายเอาไว้ ผู้ที่เข้าร่วมในเครือข่ายที่ใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนสามารถที่จะยืนยันธุรกรรมได้โดยที่ไม่จำเป็นต้องพึ่งพาหน่วยงานหรือบุคคลที่สามเพื่อประโยชน์ในการรับรองยืนยันความถูกต้อง บิตคอยน์หรือผลิตภัณฑ์ที่เกิดจากการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนต่างได้รับความสนใจเป็นข่าวในสื่อ แต่บริษัทในภาคอุตสาหกรรมการผลิตต่างก็พยายามผลักดันให้เกิดนวัตกรรมจนเป็นสินค้าที่มีมูลค่าการซื้อขายในตลาดได้จริง บริษัทในภาคอุตสาหกรรมการผลิตเหล่านี้ต่างพัฒนาและทดลองประยุกต์ใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนที่จะเป็นต้นแบบของการสื่อสารในระดับองค์กรกับองค์กรในอนาคต

ศักยภาพของเทคโนโลยีบล็อกเชนที่นำมาใช้ในงานโลจิสติกส์และห่วงโซ่อุปทานต่างเป็นที่ยอมรับในหลากหลายอุตสาหกรรม บทวิเคราะห์จาก Capgemini ได้กล่าวถึงบล็อกเชนว่าจะเกิดกระแสของเทคโนโลยีอยู่ 3 ระลอก โดยที่ระลอกแรกเกิดขึ้นในปี 2011 จนถึงปี 2018 บริษัทห้างร้านต่างลงทุนไปกับการทำเข้าความใจเทคโนโลยี ผลพวงที่เกิดจากการนำเทคโนโลยีไปประยุกต์ใช้ การสร้างความตระหนักในผลกระทบจากเทคโนโลยี ระลอกที่สองเกิดขึ้นในปี 2017 จนถึงปี 2020 ในระลอกนี้ บริษัทห้างร้านต่างสำรวจและทดสอบแนวคิดที่จะนำตัวเทคโนโลยีมาใช้งาน และจะมีการจัดตั้งองค์กรสมาพันธ์ทางการค้าเพื่อความร่วมมือ และระลอกที่สามเกิดขึ้นในปี 2019 จนถึงปี 2025 เป็นช่วงเวลาที่บริษัทห้างร้านเข้าสู่กระบวนการแปรงรูปองค์กร การบูรณาการองค์กร และสถาปนานโยบายความเป็นส่วนตัวและการบริหารจัดการข้อมูลสารสนเทศ

Take-Home Message

ในบรรดาเทคโนโลยีทั้ง 3 ที่ได้กล่าวมานี้ เทคโนโลยีบล็อกเชนมีความโดนเด่นที่สุดที่จะนำไปใช้ในการรับมือกับปัญหาเรื้อรังที่ลดทอนประสิทธิภาพในกระบวนการห่วงโซ่อุปทานอย่างเช่นปัญหาการติดตามพัสดุหรือสินค้า ห่วงโซ่อุปทานนับวันก็จะยิ่งทวีความซับซ้อนขึ้น อย่างไรก็ดี ความสามารถในการติดตาม ความสามารถในการรับมือกับสถานการณ์ และความเชื่อมั่น ก็นับเป็นอุปสรรคที่ขัดขวาง ไม่นำพาให้เกิดความคล่องตัวและประสิทธิภาพของเครือข่ายห่วงโซ่อุปทาน ก่อนอื่นที่จะนำเทคโนโลยีบล็อกเชนมาใช้งาน องค์กรจะต้องเข้าใจสภาพองค์กรรวมถึงจุดบกพร่องที่ควรได้รับการแก้ไข ประเมินอย่างตรงไปตรงมาบล็อกเชนใช่คำตอบที่ดีที่สุดแล้วหรือไม่ และสามารถระบุชี้ชัดได้ว่าควรจะเริ่มต้น ณ จุดใด อย่างไร เพื่อทดสอบพิสูจน์แนวคิด ก่อนที่จะเกิดการดำเนินการจริงแบบเต็มรูปแบบ

Article by: Asst. Prof. Suwan Juntiwasarakij, Ph.D., Mega Tech Senior Editor

Look around and you then see the pace of time is accelerating everywhere. Not only are diverging demographics, increasingly multipolar geopolitics and long-term sustainability issues driving change everywhere, but also disruption from exponential technologies is shaking the economy and profoundly transforming competitive positions and business ecosystems, thus capture the market vertically and horizontally. This issue presents key technologies potentially impact industries and businesses in the years to arrive.

Technology Radar

According to the 2020+ Technology Radar, the technologies that will power businesses tomorrow are offered with regard to business impact and maturity level. Business impact reveals four priorities: transformational, high, medium, and low while adoption maturity levels describe as mainstream, early adopter, adolescent, and emerging.

As for business impact, transformational is likely to require radical changes with in organizations whereas high will have a high impact at work and in people’s home lives, and low will have impact on specific processes and services or affect some aspects of user’s consumers’ lives. In response to maturity assessment, mainstream is when there is a clear need and many clients are implementing solutions. Early adopter is when clients are starting to look for solutions. Adolescent is when a particular technology increasingly receives conversational momentum among practitioners and influencers. Lastly, emerging is when academia and small number of specialized markets are developed towards a technology. However, this issue puts highlights on 3D printing, 5G network, and blockchain technology.

Printing the Future in 3D The global 3D printing market was valued at $4.16 billion in 2014 and projected to reach 44.39 billion by 2025, registering a CAGR of 21.8% from 2019 to 2025. North America was at highest contributor to the global market with $1.73 billion in 2014 and estimated to reach $16.84 billion by 2025 registering a CAGR of 20.8% during the forecast period. Decades of innovation have led to the 3D printing revolution. Recent advancements in speed, printing technology and material capabilities are now aligned, and together they will push the entire industry forward. Along with growing competition and investment in the 3D printing industry, these new capabilities will reshape custom manufacturing. However, the 3D printing industry is on the verge of another tipping point.

Global 5 G Global 5G market has gained momentum as subscription for enhanced mobile broadband expected to reach 1.5 billion by the end of 2024, and more than 40 percent global population, according to Ericsson Mobility Report. This will make 5G the fastest generation of cellular technology to be rolled out on a global scale. With global mobile data traffic forecast to increase more than 5 times between 2018 and 2024, key driver for 5G deployment include increased network capacity and decreased cost per byte.

5G subscription uptake expected to be faster than for LTE, which in turn is the mobile communication technology with the fastest subscription uptake so far. On a global level, 5G network deployments are anticipated from 2020, and by the end of 2024 the projection is 1.5 billion 5G subscriptions for enhanced mobile broadband. This will account for close to 17 percent of all mobile subscriptions at that time. Between 2018 and 2024, total mobile data traffic is expected to increase by a factor of five, with 5G networks projected to carry 25 percent of mobile traffic by the end of the period.

Blockchain for Manufacturing

Blockchain is a decentralized ledger of all transactions in a network. Using blockchain technology, participant in the network can confirm transactions without the need for a trusted third party intermediary. Bitcoin and other financial applications of blockchain may grab headlines, but companies in the industrial manufacturing sector are also developing innovative commercial solutions based on the technology. Manufacturers are quietly experimenting with blockchain use cases that are rewriting how firms interact.

Over time, many industries have witnessed blockchain’s application power in logistics and supply chain. According to Capgemini Research Institute analysis, the maturity of blockchain adoption will evolve in three waves. The first wave is from 2011 to 2018; organizations have invested in understanding the technology, its implications, and raising their awareness. The second wave is from 2017 to 2020; organizations are exploring proofs of concept and working on establishing consortia. Industries other than financial services have also started investing in blockchain. The third wave is from 2019 to 2025; organizations will undertake enterprise transformation, driving enterprise integration and establishing policies for privacy and data management.

Take-Home Message

Out of three technologies discussion above, blockchain offers an opportunity to tackle some of the perennial issues that compromise supply chain effectiveness such as the lack of traceability. Supply chains have become increasingly complex over the years. Traceability, responsiveness, and trust issues remain barriers to more efficient supply chain networks. Companies should determine which pain points in their supply chain they want to address, clearly assess whether blockchain is the best solution, and identify the use case they want to initially run as a proof of concept before scaling up.

Article by: Asst. Prof. Suwan Juntiwasarakij, Ph.D., Mega Tech Senior Editor

　　どこにおいても時間の流れは速さを増しています。人口の増大、多様化する地政学、長期化する問題などが各地に変化をもたらしているだけでなく、テクノロジー指数の混乱により経済が動揺し、競争力やビジネスエコシステムに変化をもたらしているため、市場に大きな影響が及んでいます。この号では今後数年間で産業界に影響を与える重要なテクノロジーを紹介します。

テクノロジーレーダー

　　テクノロジーレーダー2020+によるとビジネスの将来に影響するテクノロジーはビジネスへの影響と成熟度に関して提供されています。ビジネスへの影響は、主流、導入初期、早熟期、出現といった成熟度レベルにおける変革、高、中、低の4つの優先順位を明らかにします。

　　ビジネスへの影響において、変革は組織内の抜本的変更が必要であり、高は仕事や人々の生活に大きな影響をもたらします。低は特定の工程やサービス又は一部ユーザーの生活に影響します。成熟度評価については、主流とは需要が大きく多くの顧客がソリューションを実行しています。導入初期とは顧客がソリューションを探している段階です。早熟期とは特定のテクノロジーについて専門家や影響力のある人物の間で話題に上る段階です。最後に、出現とはテクノロジー向け研究機関や少数の専門市場が開発されている段階です。この号では主に３Dプリント、５Gネットワーク、ブロックチェーン技術について取り上げます。

３Dの未来 世界の３Dプリント市場は2014年に41億6千万ドルを越え、2025年には443億9千万ドルに達し、2019年から2025年にかけて21.8％のCAGRを記録すると予想されています。北米は世界で最も貢献しており、2014年には17億3千万ドルに達し、2025年までに168億4千万ドルに到達し、予測期間中に20.8％のCAGRを記録すると見込まれています。数十年間の変革により３Dプリント革命が生じてきました。スピード、印刷技術、素材の特性における現在の進歩は横並びですが、一体となって業界を進歩させています。３Dプリントの競争力や投資額の増加に伴い、製造業の慣例が再構築されています。しかしながら、３Dプリントはさらなる転換点を迎えています。

グローバル５G エリクソンによるモビリティレポートによると、グローバル５G市場は2024年の終わりまでにモバイル通信の申し込みが15億件に達し、世界人口の40％以上が使用するほどの爆発的な勢いがあります。これにより５Gは世界規模で展開される最速の移動通信技術となります。2018年から2024年までの間に世界的なモバイルデータ通信量が5倍になると、５Gの開発において重要な項目として、ネットワーク容量の増設と1バイト当たりのコスト削減が含まれます。

　　５Gサブスクリプションへの取込みはLTEよりも高速になり、これまでで最も高速なサブスクリプションの取込みができるモバイル通信技術となります。世界的に見て５Gネットワークは2020年から拡大し2024年の終わりまでにモバイル通信の申し込みが15億件に達すると思われます。これはその時点でのモバイル契約の17％を占める数字です。2018年から2024年の間にモバイルデータ通信量は5倍に増加し、モバイル通信の25％を５Gネットワークが請負うことになるでしょう。

製造業におけるブロックチェーン

　　ブロックチェーンとはネットワーク内のすべてのトランザクションの分散型台帳です。ブロックチェーン技術を利用することでネットワーク参加者は信頼できる第三者を介さずにトランザクションを確認できます。ビットコインや他のブロックチェーン金融アプリは主役となる可能性がありますが、産業界でも企業がこの技術を基にした革新的商業ソリューションを開発しています。製造業界は相互作用をどのように確立するかという場面においてブロックチェーンの実験を密かに行っています。

　　時間の経過により、多くの産業で物流やサプライチェーンにおけるブロックチェーンアプリの影響が明らかになってきました。キャップジェミニ調査研究所の分析によるとブロックチェーンの成熟度は3段階に分けて成長してきました。第一段階は2011年から2018年で、この技術や仕組みの理解や認識を高めることに費やしてきました。第二段階は2017年から2020年で、コンセプトの実証を行い、コンソーシアムの確立に取り組み、金融機関以外の産業もブロックチェーンへの投資を始めました。第三段階は2019 年から2025年で、企業の改革や統合を推進し、プライバシーポリシー及びデータ管理方針を確立します。

重要ポイント

　　上述の3つのテクノロジーの中で、ブロックチェーンはトレーサビリティの欠如などサプライチェーンの有効性を損なう持続的な問題に取り組むきっかけとなっています。近年、サプライチェーンはより複雑化しています。トレーサビリティ、応答性、信頼性といった問題は依然としてより効率的なサプライチェーンとなることを妨げています。企業はサプライチェーンのどの問題点に取り組むかを決定し、ブロックチェーンが最善のソリューションかどうかを的確に判断し、拡大する前にコンセプトの実証として最初に実行するケースを見極める必要があります。